Kondominyum
bir uluslararası hukuk terimi olup
iki veya daha çok sayıda egemen gücün(yani devletin)
bir politik bölgedeki bir arazi veya sınır bölgesinin egemenlik gücünün
bu bölgeyi ayrı milli bölgelere bölmeden,
birlikte ortaklaşa yüklenildiği önerisi üzerinde resmen anlaşmaları
ve
bu ortak hakları birlikte yürütmeleridir.
Latince köklü bir hukuk terimidir:
com=birlikte + dominium=sahiplilik
Teorik olarak mümkün olan bu hal,
pratikte çok nadir karşımıza çıkmakta bugünün dünyasında...
ŞU GÜN MEVCUDİYETİ OLAN KONDOMINYUMLAR
1. HAZAR DENİZİ
Hazar Denizi uluslararası hukuka göre
bu deniz etrafında sahilleri bulunan 5 ülkenin kondominiyumudur:
Rusya, Azerbaycan, İran, Türkmenistan ve Kazakistan
acaba neden? =)
2. MOSEL NEHRİ
Mosel Nehri ve bu nehre katılan nehir kolları Sauer ve Our,
Almanya ile Lüksemburg ülkelerinin bir kondominiyumudur.
Bu nehirler üzerindeki koprüler ve Lüksemburg'da "Schengen" de bulunan adanın bir kısmı bu kondominiyum idaresine aittir.
Bu kondominiyum 1816'da taraflar arasında imzalanan bir antlaşma ile kurulmuştur.
AYRICA...
Arap yarımadasında bulunan küçük bir bölge Umman ile Birleşik Arap Emirliği arasında birlikte kondominiyum olarak idare edilmektedir.
Orta Amerika kıstağında Fonseca Körfezi'inin bir kısmı
El Salvador, Honduras ve Nikaragua'nin üçlü kondominiyum statüsünde idare altındadır.
Güney Amerika'da Parana Nehri'nin bir kısmı
Brezilya ve Paraguay kondominiyum idaresi altındadır.
Avusturya, Konstanz Gölü'nün (adaları kapsamayan) büyük bir kısmının
Avusturya, Almanya ve İsviçre arasındaki kondominiyum idaresi altında olduğunu kabul etmektedir. Bu görüşü Almanya ve İsviçre kabul etmemektedir.
TARİHTEKİ İLGİNÇ KONDOMINYUMLAR
Kıbrıs adası
688'de yapılan bir antlaşma ile 688-965 arasında
yaklaşık 280 yıl Bizans İmparatorluğu ile önce Emeviler sonra Abbasiler elinde bulunan halifelik arasında bir kondominyum olarak idare edilmiştir.
-----------------------------------------------
Bosna-Hersek
1908 ile 1918 arasinda resmen
Avusturya-Macaristan İmparatorluğu tarafından ilhak edildikten sonra,
bu imparatorluğun çifte devleti olan Avusturya ile Macaristan arasında
kondominiyum statüsü verilmişti.
---------------------------------------------------------------
1941 ile 1943 yıllarında, İkinci Dünya Savaşı sırasında,
"Hırvatistan Bağımsız Devleti'nin statüsü
"Nazi Almanyası" ve "Faşist İtalya" arasında birlikte kondominiyum idi.
Bu statu 1943'de İtalya'nın harpten çekilmesi ile sona erdi.
----------------------------------------------------------------
Sudan
1899 ile 1959 yılları arasında,
Birleşik Krallık'ın ülkeyi Mehdi devletinin elinden almasında sonra,
1882 itibariyle fiilen Britanya kontrolü altında bulunan
Mısır ile Birleşik Krallık kondominiyum idaresi altında bulunmaktaydı.
--------------------------------------------------------
Andorra ki ismini mazlum futbol milli takımlarından aşinayız,
Fransız hukukuna göre ,
Fransa ile İspanya kondominiyomu olarak kabul edilmekteydi.
Ancak Andorra'nın bir bağımsız devlet olduğu kabul edilmektedir.
Ancak bu devletin devlet başkanlığı bu iki ülke arasında ortaklaşa yapılmaktadır.
-----------------------------------------------------------
2001'de Birleşik Krallık hükümeti İspanya ile olan anlaşmazlıkları ortadan kaldırmak için, Cebelitarık'in egemenliğinin
Birleşik Krallık ve İspanya tarafından paylaşılmasını teklif etti
ve
bu teklifi 2002'de Cebelitarık halkına bir referendum olarak sundu.
Bu referendumda Cebelitarık seçmenleri
büyük çoğunlukla teklife hayır oyu verip
Cebelitarık'in
fiili olarak bir İspanya ile Birleşik Krallı kondominiyumu olmasını reddediler.
-------
(kaynak: wikipedi ve ordan burdan iste)
